|
|
|
|
3
/ 8 |
|
II.
Mustafa (1695-1703), Viyana bozgunu ve ardından gelen toprak kayıplarını
önlemek amacıyla üç kez Avusturya'ya sefer düzenledi, ilk iki seferde
kısmen başarı sağlandıysa da son seferde Osmanlı ordusu Zenta denilen
yerde bozguna uğradı. Bunun üzerine İngiltere'nin araya girmesiyle
Osmanlılar, ittifak güçleriyle Karlofça Antlaşması'nı imzalamak
zorunda kaldı (26 Ocak 1699). 25 yıl için geçerli olacak bu anlaşma
sonunda, Avusturya'ya Macaristan'ın büyük bir bölümü ve Erdel, Venediklilere
Dalmaçya kıyıları ve Mora, Lehistan'a ise Podolya ve Ukrayna bırakılıyordu.
Rusya ile yapılan üç yıllık ayrı bir anlaşma ile de Azak Kalesi
Ruslara terk ediliyor ve onların İstanbul'da daimî bir elçi bulundurmaları
kabul ediliyordu. Karlofça Antlaşması, Osmanlıların toprak kaybıyla
neticelen şimdiye kadar imzaladıkları en ağır anlaşma idi.
I.Edirne Vakası adı verilen bir ayaklanma ile Osmanlı tahtına III.
Ahmet geçirildi (1703-1730). Rusya bu dönemde hem Doğu Avrupa hem
de Karadeniz istikametinde topraklarını genişletme gayesini gütmekteydi.
Poltova yenilgisinden sonra Osmanlılara sığınan İsveç Kralı XII.
Şarl, iki ülke arasında yeniden bir savaşın başlaması için bir vesile
oldu. Bu savaş ile Osmanlılar, Karlofça'da kaybettikleri toprakları
tekrar kazanma fırsatını bulacaktı. Nitekim Prut'ta sıkıştırılan
Ruslar (1711), anlaşma yaparak, Azak'ı terk etmek zorunda kaldılar.
Karadağ'da isyan çıkartan Venedik'e karşı açılan savaşlarda ise
işgal altındaki Mora kurtarıldı. (1715). Bu başarılar üzerine, sıranın
kendisine geldiğini düşünerek harekete geçen Avusturya, Osmanlıları
yenilgiye uğrattılar.
Temeşvar ve Belgrat düştü. Osmanlılar Pasarofça
Antlaşmasını imzalayarak (1718), Temeşvar ve Belgrad ile birlikte
Küçük Eflâk ve Kuzey Sırbistan'ı Avusturya'ya bıraktı. Dalmaçya
kıyılarındaki bazı kalelerin Venedik'e terki mukabilinde Mora muhafaza
edildi. Osmanlılardın Balkanlar ve Orta Avrupa seferleri için staratejik
bir mevkiide olan Belgrat'ın düşmesi, ağır sonuçlar doğurmuştur.
Avusturya, Belgrat'tan Balkan içlerine sarkmakta daha başarılı olacaktır.
|
3
/ 8 |
|
|
|