|
|
|
|
3
/ 4 |
|
Osmanlı
Devleti I.Dünya Savaşı'nda tam yedi cephede mücadele etti; Kafkasya,
Kanal, Hicaz ve Yemen, Irak, Suriye ve Filistin, Galiçya ve Çanakkale.
Bütün cephelerde Osmanlı askerleri büyük bir kahramanlık örneği
gösterdiler. Ancak, yedi cephede birden savaşı sürdürmek, zor şartlar
içerisinde bulunan Osmanlı Devleti için çok güçtü. Enver Paşa'nın
kumanda ettiği Kafkas Cephesi'nde Osmanlılar büyük zayiat verdiler.
Doğu Anadolu ve Trabzon düştü. Kanal (Süveyş) cephesinde ise Cemal
Paşa, Fransız ve İngilizlere başarıyla direndi. Hicaz ve Yemen'deki
Osmanlı birlikleri, destek görmemelerine rağmen, kutsal yerleri
korumak uğruna, harbin sonuna kadar Şerif Hüseyin ve İngilizlere
karşı koydular. Basra'ya çıkan İngilizler Kuttü'l-Amare'de büyük
bir bozguna uğradılar. Komutanları General Townshend esir edildi
(29 Nisan 1916) Ancak, 1918'de yeni birliklerle saldıran İngilizler,
ihanet eden Arap kabilelerinin de yardımıyla Basra'da olduğu gibi,
Suriye'de de saldırılarını artırdılar. M.Kemal, Halep'te bir savunma
hattı oluşturdu. Galiçya, Makedonya ve Romanya'da Osmanlı birlikleri,
Avusturya ve Bulgaristan'a yardımcı olmak için büyük bir özveriyle
savaştılar. Türkler, en büyük direnmeyi Çanakkale'de gösterdiler.
İtilaf Devletleri 19 Şubat 1915'den itibaren muazzam bir donanma
ve yüz binlerce askerle saldırıya geçtiler. 18 Mart'ta İtilaf donanmasına
ait pek çok gemi batırıldı. Ardından Gelibolu Yarımadası'ndaki Settü'l-Bahir
ve Arıburnu'na asker çıkararak, karadan da saldırıya geçtiler. Anzak
ve Hint birliklerinin de katıldığı kara savaşları, tam bir ölüm
kalım savaşı oldu. M.Kemal'in de büyük bir askerî deha olarak ortaya
çıktığı bu savunma karşısında İtilaf Devletleri geri çekilmek zorunda
kaldı.
Bütün dünyaya öğretilen "Çanakkale Geçilmez"
sözü, 250 bin Türk evlâdının şehit kanıyla yazılan bir büyük destan
oldu. İtilaf Devletlerinin Çanakkale bozgunu, Rusya'nın yardım alma
ümitlerini suya düşürmüş ve bunun neticesinde gerçekleşen Bolşevik
İhtilâli, Çarlık Rusyası'nın sonu olmuştur. Rusya'nın savaştan çekilmesi
üzerine 7 Aralık 1917'de imzalanan anlaşmayla Doğu cephesinde Türk-Rus
Savaşı sona ermiştir.
|
3
/ 4 |
|
|
|